Cezary Paszczyk 
Z uwagi na powszechność problemu, jakim stały się kredyty frankowe, kancelarie prawnicze i firmy odszkodowawcze oferujące pomoc w tym zakresie zaczęły się mnożyć i zachęcać poszkodowanych, tzw. frankowiczów, do skorzystania ze ścieżki sądowej w celu odzyskania pieniędzy. Sprawy frankowe budzą wciąż wiele emocji ze względu na dynamiczne zmiany, jakie zachodzą na tym polu. W artykule przedstawiamy najnowsze ustalenia w tej sprawie.
Kredyty frankowe – ustalenia Sądu Najwyższego
Najnowsze ustalenia Sądu Najwyższego dotyczą przysługujących odrębnych roszczeń wytoczonych przez bank i kredytobiorców w przypadku nieważności umowy. Sąd najwyższy w wyroku wskazał, że termin przedawnienia będzie biegł dopiero od momentu gdy umowa okaże się nieważna. Oznacza to, że banki zyskały czas na pozew przeciwko klientom o zwrot kapitału. Zarówno sędziowie, jak i każda profesjonalna kancelaria prawna frankowicze podkreślają, że sposób rozliczeń między stronami umowy frankowej po uznaniu jej za nieważną wraz z innymi kwestiami dotyczącymi kredytów frankowych powinny zostać jednoznacznie rozstrzygnięte przez Ustawodawcę. Regulacje prawne w tym zakresie opierają się jednak wciąż na interpretacjach obecnych przepisów.
Kredyty frankowe – korzystne zmiany
Podjęta przez Sąd uchwała w zasadzie potwierdza passę korzystnych orzeczeń dla konsumentów. Dzięki niej linia orzecznicza zostanie ujednolicona i bardziej przewidywalna, a klienci będą w stanie oszacować dokładniej skutki swoich działań. Kolejny wyrok w sprawie kredytów frankowych okazał się przydatny dla osób, które chcą wkroczyć na drogę sądową, ale także poszkodowanym, przeważającym mediację i polubowne rozstrzygnięcie sporu frankowego.
Dzięki uchwale, okazało się jasne, że w przypadku, gdy umowa staje się nieważna, zobowiązuje to strony do osobnego rozliczenia, a termin roszczenia o przedawnienie wystosowanego przez bank będzie rozpoczynał bieg dopiero od momentu, gdy umowa stała się prawomocnie nieważna, a nie z momentem samego jej zawarcia.
Kredyt frankowy a nieważna umowa
Treść wyroku w sprawie o sygnaturze III CZP 6/21, czyli dotyczącej nieważnej umowy kredytobiorcy frankowego, zawiera między innymi takie postanowienia:
- Klauzule abuzywne są niedozwolone od początku z mocy prawa. Bezskuteczność tych klauzul wobec konsumentów musi realizować się z korzyścią dla konsumenta, ale może udzielić świadomej i wolnej zgody na to postanowienie, wówczas przywróci umowie skuteczność z mocą wsteczną. Takie postanowienia Sąsu oznaczają, że konsument może nadać moc sprawczą umowie za swoją zgodą. Umowa może pozostać w mocy i być nadal wiążąca i skuteczna za decyzją samego kredytobiorcy.
- Sąd Najwyższy ponownie stanął po stronie frankowiczów i przychylił się do korzystania z teorii dwóch kondykcji. Co to oznacza? Obie strony umowy mogą złożyć odrębne żądanie zwrotu bez automatycznej kompensacji zobowiązania przez sąd. W przypadku zastosowania tej teorii, najważniejszą kwestią będzie termin przedawnienia. W tym zakresie wciąż powstaje najwięcej wątpliwości w interpretacji sentencji wyroku Sądu Najwyższego.
- Kredytodawca, czyli bank, może żądać zwrotu od chwili gdy umowa została uznana za trwale nieważną. Oznacza to, że jeżeli bezskuteczne postanowienia nie mogą wiązać stron, zarówno konsumentowi jak i kredytodawcy nabywa prawo do odrębnych roszczeń o zwrot świadczeń wynikający z wykonania umowy.