Cezary Paszczyk Jeszcze kilkanaście lat temu tatuaże więzienne służyły głównie hierarchizacji życia w zakładzie karnym, a ich znaczenie było jawne jedynie dla skazanych. Ich symbolika i tajemniczość intrygowały, a niekiedy budziły niepokój niewtajemniczonych. Aktualnie ich znaczenie nie jest już sekretem, jednak wciąż traktowane są jako ważny element więziennej subkultury. Co dokładniej poszczególne wzory na ciele kazanych mówią nam o ich przeszłości?
Tatuaże więzienne na twarzy
Spośród wszystkich rodzajów tatuaży, do najbardziej charakterystycznych należą te znajdujące się na twarzy. Ich popularność wynikała swego czasu z faktu widoczności na pierwszy rzut oka, dzięki czemu możliwe było rozpoznawanie współwięźniów, a niekiedy otrzymanie ostrzeżenia. Niektóre tatuaże więzienne na twarzy stanowiły o hierarchii skazanego. Do najbardziej popularnych wzorów należą:
- kropka na czubku nosa – oznacza kapusia
- łezki pod oczami – żal i tęsknota za dawnym życiem na wolności
- dwie kropki na górze czoła – symbol osoby, którą do przestępstwa pchnęła mściwość
- jedna kropka na środku czoła – lowelas, ktoś atrakcyjny fizycznie
- BKR ZPS – skrót od: „Boże kopsnij rozum, za późno synu”
- TAXI – człowiek do wynajęcia, nielojalny
- jedna kropka między oczami – świr, osoba niezrównoważona
- jedna kropka za uchem – znak przymusowy, osoba postawiona najniżej w hierarchii
- jedna kropka na szyi – pijak
Tatuaże więzienne – herby zakładów karnych
Warto pamiętać o możliwości występowania różnic w symbolice, jaką niosą tatuaże więzienne. Wzory często były uwarunkowane regionem kraju, w którym przebywał osadzony. Największe zakłady karne w Polsce posiadały swoje własne herby, spośród których najbardziej charakterystyczne to:
- motyl – Warszawa Mokotów
- orzeł w górach – Wrocław
- orzeł w locie lub usta – Wronki
- palma – Iława
- ryby – Łódź
- góra ze wschodzącym słońcem – Koronowo
- okno za kratami – Kraków
- głowa orła – Szcecin
- wiśnia – Sztum
- żółw – Nysa
- skrzyżowane miecze – Strzelce Opolskie
Symbole tatuaży
Do dobrowolnych zdobień, które do dziś cieszą się popularnością wśród karanych, należą tatuaze wiezienne o znaczeniu wyłącznie symbolicznym. Nie świadczą one w żaden sposób o hierarchii osadzonego i zależą wyłącznie od jego upodobań. Niektóre z nich mogą sugerować rodzaj popełnionego przez więźnia przestępstwa, jednak obecnie zasada ta nie jest restrykcyjnie przestrzegana. Najpopularniejsze z tatuaży o znaczeniu symbolicznym to:
- wąż – symbol zemsty
- czarna róża z kolcami – gotowość do zemsty za wszelką cenę
- krzyż – znak męczeństwa
- ręka ze sztyletem w dłoni i zerwanymi kajdanami – ucieczka w celu dokonania zemsty
- trupia czaszka z piszczelami – wykonywanie zleceń
- dolar – handlowanie walutami
- księżyc z gwiazdką lub kropką – nocny złodziej
- strzałka – kieszonkowiec
- kotwica – złodziej kradnący najczęściej damskie torebki
- usta przebite sercem – oszust
- PSM – „pomszczę swoją młodość”
- kreska, kropka, kreska – przerwa w życiorysie spowodowana przesiadywaniem w areszcie
- portrety kobiet – uwodziciel